Het uitkopen van huurders door gemeenten en corporaties om de doorstroom op de woningmarkt te verbeteren moet op grotere schaal gebeuren, blogt Frank van Min.
Dat vraag en aanbod op de huurwoningmarkt niet goed op elkaar aansluiten is alom bekend. Eén van de oorzaken is dat veel kleine huishoudens in grote woningen wonen. Mede hierdoor wonen veel grote gezinnen juist in te kleine woningen. Een andere oorzaak van de mismatch is dat mensen met een ‘te hoog’ inkomen in een sociale huurwoning wonen die volgens de (omslachtige) richtlijnen bestemd zijn voor mensen met een lager inkomen. Bovendien ondermijnt deze onbedoelde vorm van inkomenspolitiek het vertrouwen in de woningmarkt.
Woningdelen
Om deze problemen aan te pakken kwamen enkele woningcorporaties in 2018 al met het hoopgevende manifest ‘Passend wonen’. De corporatie Rochdale maakt hier bijvoorbeeld daadwerkelijk werk van door huurders proactief te begeleiden naar andere, meer passende woonruimte. Ook bevorderen ze, voor zover ongewenste regelgeving dat niet onmogelijk maakt, ‘woningdelen’. Niet alleen jongeren kunnen dan als vriendengroep samenwonen, juist ouderen maken graag gebruik van deze optie.
Toch levert dit in de praktijk nog te weinig op. Woningdelen staat door lokale politiek onder druk. De Amsterdamse Federatie van Woningcorporaties (AFWC) heeft het over slechts enkele tientallen mensen op jaarbasis die in Amsterdam verhuizen naar een kleinere woning.
Goed voorbeeld
Gelukkig doen gemeenten ook hun best om de problemen aan te pakken. Bijvoorbeeld de gemeente Den Haag die werkt met een ‘doorstroompremie’. Met een bedrag van 2.700 euro worden zittende huurders verleid om naar een minder grote huurwoning te verhuizen. Vervolgens kan een corporatie de beschikbaar gekomen woning toewijzen aan een groter huishouden. Wat mij betreft rollen gemeenten en corporaties dit goede voorbeeld op grotere schaal uit. Dit kan bovendien financieel goed uitpakken, omdat die grotere huishoudens regelmatig een hogere huur kúnnen betalen dan de zittende huurder momenteel betaalt.